67 jaar na naziroof is Belgisch schilderij terecht

Image
Portret van een jong meisje in blauw kleed

Een portret van de Belgische schilder Anto Carte kwam 67 jaar na de roof opnieuw terecht bij de rechtmatige eigenares. Zij bewaart levendige herinneringen aan het doek.

De familie G. ontvluchtte Brussel tijdens de Tweede Wereldoorlog uit angst voor vervolging door de nazibezetter. De familievader Paul G. vond samen met zijn echtgenote en twee jonge kinderen onderkomen op het Waals-Brabantse platteland.

De statige herenwoning in Brussel waar het jonge gezin tot net voor de oorlog woonde werd met tegenzin achtergelaten, de waardevolle kunstverzameling incluis.

4 jaar in angst

De familie G. leefde bijna vier jaar lang ondergedoken in angst, in bange afwachting of ze de oorlog zouden overleven.

In september 1944 werd Brussel eindelijk bevrijd door de geallieerden. De familie G. had geluk en kon de bevrijding door het Britse 2e Leger zelf meemaken. Maar van feesten op Bevrijdingsdag was voor hen weinig sprake. Hun huis in Brussel bleek tijdens de oorlogsjaren volledig geplunderd.

Paul G. deed bij de Dienst Economische Recuperatie (DER) aangifte van het verlies van de familiale kunstobjecten. De DER aangifteformulieren geven een goed beeld van wat er precies geroofd werd en welke stappen er ondernomen werden om de verdwenen kunst terug te vinden. Het onderzoek liep tot halfweg de jaren zestig van de vorige eeuw. Ondanks de inzet van de DER werd er niets teruggevonden.

New York

Vele decennia later, met name in de loop van 2009, vernam de FOD Economie via Art Loss Register dat een van de geroofde schilderijen van de familie G. zich bij een galerijhouder in New York bevond. Het ging om het lieftallig gepenseelde portret van het dochtertje Claire uit het gezin G. van de Belgische schilder Anto Carte. Zij was amper 4 jaar toen zij model stond voor dat romantische schilderij. Op basis van het aangifteformulier bij de DER kon de FOD Economie samen met Amerikaanse overheidsfunctionarissen het portret identificeren en veiligstellen.

De “Cel Recuperatie geroofde goederen tijdens de Tweede Wereldoorlog in België” van de FOD Economie vond ook Claire G. terug. Niettegenstaande haar hoge leeftijd (80) bewaart ze levendige herinneringen aan haar portret. Voor haar staat het doek symbool voor het leed dat haar familie heeft moeten doorstaan.

Begin december 2009 werd het portret door de Amerikaanse ambassadeur Howard W. Gutman en de toenmalige minister van Economie Vincent Van Quickenborne aan Claire G. gerestitueerd. 67 jaar na de Tweede Wereldoorlog zag zij het eindelijk terug.

Howard W. Gutman, Vincent Van Quickenborne, Chantal De Pauw

Erik Sterckx, Bart Eeman, Marie-Hélène Chaubiron